Η Συχνή Πρόκληση της Τακτοποίησης
«Ώρα να μαζέψεις τα παιχνίδια σου» πόσες φορές το λες μέσα στη μέρα; Το «μάζεψε» που γίνεται «ακόμα να μαζέψεις;» που πολλές φορές γίνεται «αν δεν μαζέψεις θα τα πάρω και θα τα πετάξω» ή «θα τα πετάξω από το παράθυρο».
«Έτσι όπως το ακούω, κάποιες φορές φοβάμαι πως θα τα χάσω και ναι τα μαζεύω. Και κάποιες άλλες, ναι το αναρωτιέμαι. Θα τα πετάξεις, μαμά;»
Θετική Διαπαιδαγώγηση: Η Αρχή
Aς ξεκινήσουμε με κάτι βασικό. Υπάρχουν διάφορες προσεγγίσεις διαπαιδαγώγησης παιδιών και διάφορες τεχνικές. Ο κάθε γονιός ή παιδαγωγός διαλέγει αυτή που ταιριάζει καλύτερα σε εκείνον και στο παιδί του. Το ίδιο έκανα και εγώ και κατέληξα στη Θετική Διαπαιδαγώγηση.
Αυτό που πάντα θέλω να θυμάσαι είναι πως υπάρχουν πολλές προϋποθέσεις προτού ζητήσεις από το παιδί σου να τηρήσει κάποιον κανόνα. Προϋποθέσεις; Και όμως, ναι! Αρκετές. Στο κείμενο αυτό θα σου πω δύο από αυτές.
Πρώτη και πολύ βασική προϋπόθεση είναι να πιστεύεις εσύ τον κανόνα αυτόν που θέλεις να τηρήσει το παιδί σου. Να τον υποστηρίζεις και να ξέρεις γιατί το ζητάς από το παιδί, και όχι επειδή κάποιος σου το είπε ή επειδή απλά κάπου το διάβασες. Για να μάθει λοιπόν το παιδί σου να μαζεύει τα παιχνίδια του, χρειάζεται εσύ πρώτα να πιστεύεις στην τακτοποίηση.
Η δεύτερη βασική προϋπόθεση είναι να θυμάσαι πως εσύ είσαι το πρότυπο του παιδιού σου και πώς όσα λόγια και να του πεις, εκείνο πρώτα θα παρατηρήσει τη δική σου συμπεριφορά και μετά τα λόγια σου.
Προσεγγίσεις στη Διαπαιδαγώγηση: Μαθήματα από το Παρελθόν
Εμείς, έχουμε υπάρξει παιδιά. Το παιδί δεν έχει γίνει ακόμα ενήλικας.
Άρα εμείς οφείλουμε να τα καταλάβουμε. Να θυμηθούμε εμάς, σαν παιδιά. Και σε ρωτώ, αν εσένα σου φώναζαν να μαζέψεις τα παιχνίδια σου, αν σε απειλούσαν ότι θα έπεφταν από το παράθυρο, πώς θα ένιωθες; Ποιος είναι λοιπόν ο σκοπός; Να υιοθετήσει το παιδί μια νέα συμπεριφορά μέσω του φόβου;
Και ας γυρίσουμε πάλι, σε σένα σαν παιδί, πώς θα ήθελες να σου μάθουν αυτή τη νέα συμπεριφορά; Aς δώσει ο καθένας τη δική του απάντηση.
Πρακτικές Συμβουλές για Μικρά και Μεγαλύτερα Παιδιά
Επίσης, να σκέφτεσαι μακροπρόθεσμα, τις τεχνικές που εφαρμόζεις. Όταν μεγαλώσει αυτό το παιδί, πώς θα είναι; Τι θα έχει μάθει;
Για αυτό εγώ σου προτείνω βάλε φαντασία και δημιούργησε ιστορίες και παιχνίδια.
Για τα πολύ μικρά παιδιά, θα δώσω ένα παράδειγμα. «Πω, πω!!! Ένα λιοντάρι έρχεται κατά πάνω μου. Θα το βάλω στο κουτί» (το βάζεις εσύ στο κουτί γιατί εσύ είσαι το πρότυπο) και μετά συνέχισε την ιστορία. Κάνε για παράδειγμα το λιοντάρι να μιλήσει: «Καλά μόνο μου με αφήσατε; Θέλω και τα άλλα ζωάκια μαζί» ή πες στο λιοντάρι «Κοίτα λιοντάρι, τι γρήγορα χεράκια που έχουμε, έρχονται και άλλοι φίλοι μαζί σου».
Ένα άλλο παράδειγμα για τα μεγαλύτερα παιδιά: «Λοιπόν διαγωνισμός! Εσύ μαζεύεις τα κόκκινα τουβλάκια και εγώ τα πράσινα! Έτοιμος; Ένα, δύο, τρία, φύγαμε!!!!!»
Σταδιακή Αλλαγή και Ρουτίνα
Τώρα είναι μεγάλος πια, και δεν έχει μάθει να μαζεύει.
Αν θέλεις λοιπόν να δεις την αλλαγή αυτή και να μάθει το παιδί σου να μαζεύει τα παιχνίδια του, ξεκίνα με τα δεδομένα αυτά που έχεις. Στην αρχή μαζί και σιγά-σιγά μάζευε όλο και λιγότερα.
Σταδιακά γίνονται οι αλλαγές. Και κάθε φορά δουλεύουμε με τα δεδομένα που έχουμε. Μην περιμένεις λοιπόν από την πρώτη μέρα να τα μαζεύει όλα, αν μέχρι τώρα τα μάζευες εσύ.
Βάλε την τακτοποίηση μέσα στη ρουτίνα. Κάθε μέρα. Κάντε το, συνήθεια.
Κάνε λοιπόν συνήθεια το μάζεμα των παιχνιδιών, των ρούχων, του δωματίου γενικά. Δώσε ενεργό ρόλο στο παιδί. Άστο να σε βοηθήσει και σε δουλειές του σπιτιού- πάντα ανάλογα με την ηλικία του. Μα αρκεί να πιστεύεις εσύ πρώτα πως είναι χρήσιμο να μαζεύουμε τα πράγματα μας.
Η Σημασία της Ενθάρρυνσης και της Ανταπόκρισής μας
Εσύ είσαι το πρότυπο, μαμά!
Άλλη μία προϋπόθεση για οτιδήποτε κάνεις. Ας φύγουμε από τα παιχνίδια. Ας επικεντρωθούμε στις υποχρεώσεις σου. Τι σκέφτεται άραγε το παιδί, αν του ζητάς να μαζέψει τα παιχνίδια του αλλά εκείνο σε βλέπει να έχεις αφήσει πιάτα στον νεροχύτη ή με το που σε φωνάξει να τα αφήσεις αμέσως και να τρέξεις δίπλα του (Πάντα αναλόγως την κατάσταση). Τι σκέφτεται άραγε το παιδί όταν του ζητάς να κάνει κάτι το οποίο θεωρείς ότι είναι υποχρέωση του αλλά εκείνο βλέπει εσένα να αντιδράς διαφορετικά στις δικές σου υποχρεώσεις;
«Μαμά έλα λίγο!!»
(εφόσον έχεις κρίνει ότι η ανάγκη του παιδιού μπορεί να περιμένει λίγο)
«Τώρα αγάπη μου. Μαζεύω το νεροχύτη και έρχομαι» ή «απλώνω τα ρούχα και έρχομαι».
(ο χρόνος αναμονής- το έρχομαι δηλαδή, εξαρτάται κάθε φορά από την ηλικία του παιδιού και από την αναγκαιότητα της κάθε κατάστασης).
———-
Αγαπημένη μου μανούλα,
όσο μαζεύεις μόνη σου τα παιχνίδια μου, τόσο δεν θα μπω στη διαδικασία να τα μαζέψω εγώ. Εφόσον έρχεσαι μαζί μου σε δεύτερο παιχνίδι ενώ δεν έχουμε μαζέψει το πρώτο, δεν θα το μαζέψω εγώ το πρώτο, στο λέω! Και πάντα χρειάζομαι την ενθάρρυνση σου, όχι επιβράβευση, αλλά ενθάρρυνση μανούλα μου. Να τα θυμάσαι αυτά. Σ’ αγαπώ πολύ.
Mε αγάπη,
το παιδί σου.
Έχεις απορίες; Επικοινώνησε με την συγγραφέα του άρθρου, κα Βασιλική Βεντουρή εδώ!
